Pomoc społeczna umożliwia przezwyciężanie trudnych sytuacji życiowych osobom i rodzinom, które nie są w stanie samodzielnie ich pokonać, wykorzystując własne uprawnienia, zasoby i możliwości. Pomoc społeczna wspiera osoby i rodziny w wysiłkach zmierzających do zaspokojenia niezbędnych potrzeb i umożliwia im życie w warunkach odpowiadających godności człowieka. Zadaniem pomocy społecznej jest także zapobieganie trudnym sytuacjom życiowym przez podejmowanie działań zmierzających do usamodzielnienia osób i rodzin oraz ich integracji ze środowiskiem.
ZASIŁEK STAŁY
Zasiłek stały przysługuje na podstawie art. 37 ustawy o pomocy społecznej (tekst jednolity: Dz. U. 2016 poz. 930 z późniejszymi zmianami) osobie pełnoletniej całkowicie niezdolnej do pracy z powodu wieku lub niepełnosprawności, samotnie gospodarującej albo pozostającej w rodzinie, jeżeli jej dochód, jak również dochód na osobę w rodzinie nie przekracza kryterium dochodowego, określonego w art. 8 ustawy o pomocy społecznej. Uprawnienie do zasiłku stałego ustala się na podstawie wywiadu środowiskowego przeprowadzonego w miejscu zamieszkania, zgromadzonej dokumentacji potwierdzającej sytuację rodzinną, majątkową, zdrowotną oraz na podstawie wywiadów środowiskowych u najbliższych członków rodziny zamieszkałych oddzielnie.
Zasiłek stały ustala się w wysokości:
w przypadku osoby samotnie gospodarującej – różnicy między kryterium dochodowym osoby samotnie gospodarującej, a dochodem tej osoby, z tym że kwota zasiłku nie może być wyższa niż 645 zł miesięcznie,
w przypadku osoby w rodzinie – różnicy między kryterium dochodowym na osobę w rodzinie, a dochodem na osobę w rodzinie.
Kwota zasiłku stałego nie może być niższa niż 30 zł miesięcznie.
Zgodnie ze znowelizowanymi przepisami ustawy o pomocy społecznej, osoba oczekująca na wydanie orzeczenia o stopniu niepełnosprawności lub orzeczenia o niezdolności do pracy ma prawo złożyć w ośrodku pomocy społecznej, wniosek o przyznanie zasiłku stałego wraz z potwierdzeniem złożenia wniosku o wydanie orzeczenia o stopniu niepełnosprawności lub orzeczenia o niezdolności do pracy.
Ośrodek pomocy społecznej przeprowadza rodzinny wywiad środowiskowy. Jeżeli w wyniku przeprowadzonego wywiadu środowiskowego ośrodek ustali, że osoba:
– spełnia warunki do przyznania zasiłku stałego wynikające z art. 37 ust. 1 lub 4 ustawy o pomocy społecznej z wyłączeniem warunku całkowitej niezdolności do pracy – zawiesza postępowanie do czasu dostarczenia orzeczenia o stopniu niepełnosprawności lub orzeczenia o niezdolności do pracy. W okresie zawieszenia postępowania osoba otrzymywać będzie świadczenie w postaci zasiłku okresowego z urzędu (bez konieczności składania wniosku o jego przyznanie).
– nie spełnia któregokolwiek z warunków do przyznania zasiłku stałego określonych w art. 37 ust. 1 lub 4 (tj. jej dochód lub dochód na osobę w rodzinie jest wyższy od kryterium dochodowego w pomocy społecznej, ma prawo do renty socjalnej, świadczenia pielęgnacyjnego, specjalnego zasiłku opiekuńczego, dodatku z tytułu samotnego wychowania dziecka i utraty prawa do zasiłku dla bezrobotnych na skutek upływu ustawowego okresu jego pobierania lub zasiłku dla opiekuna), z wyłączeniem warunku całkowitej niezdolności do pracy – gdyż dopiero ubiega się o wydanie stosownego orzeczenia – odmawia przyznania zasiłku stałego.
Jeśli po otrzymaniu orzeczenia o umiarkowanym lub znacznym stopniu niepełnosprawności albo orzeczenia o całkowitej niezdolności do pracy, osoba ubiegająca się o zasiłek stały, złoży orzeczenie w ośrodku pomocy społecznej w terminie:
– do 60 dni od jego otrzymania – zawieszone postępowanie podejmuje się, a prawo do zasiłku stałego ustala się wstecz od miesiąca, w którym został złożony wniosek o przyznanie zasiłku stałego wraz potwierdzeniem złożenia wniosku o wydanie orzeczenia,
– po upływie 60 dni od jego otrzymania – zawieszone postępowanie podejmuje się, a prawo do zasiłku stałego ustala się od miesiąca, w którym orzeczenie zostało dostarczone.
W przypadku, gdy uprawnienie do świadczenia nie obejmuje pełnego miesiąca, świadczenie przyznaje się za niepełny miesiąc, a kwotę świadczenia ustala się, dzieląc pełne kwoty przez liczbę dni kalendarzowych tego miesiąca i mnożąc przez liczbę dni objętych świadczeniem.
ZASIŁEK OKRESOWY
Zasiłek okresowy przysługuje na podstawie art. 38 ustawy o pomocy społecznej i skierowany jest do osób i rodzin bez dochodów lub o dochodach niższych niż ustawowe kryterium oraz zasobach pieniężnych nie wystarczających na zaspokojenie niezbędnych potrzeb życiowych, zwłaszcza ze względu na długotrwałą chorobę, niepełnosprawność, bezrobocie, możliwość nabycia uprawnień do świadczeń z innych systemów zabezpieczenia społecznego.
Zasiłek okresowy ustala się:
– w przypadku osoby samotnie gospodarującej – do wysokości różnicy między kryterium dochodowym osoby samotnie gospodarującej a dochodem tej osoby, z tym że kwota zasiłku nie może być wyższa niż 418 zł miesięcznie,
– w przypadku rodziny – do wysokości różnicy między kryterium dochodowym rodziny, a dochodem tej rodziny.
Kwota tak ustalonego zasiłku okresowego nie może być niższa niż 50 % różnicy między:
– kryterium dochodowym osoby samotnie gospodarującej, a dochodem tej osoby,
– kryterium dochodowym rodziny, a dochodem tej rodziny.
Kwota zasiłku okresowego nie może być niższa niż 20 zł. Okres, na jaki przyznane zostanie to świadczenie, ustala ośrodek pomocy społecznej na podstawie okoliczności sprawy.
ZASIŁEK CELOWY I SPECJALNY ZASIŁEK CELOWY
Zasiłek celowy to świadczenie przyznawane na podstawie art. 39 ustawy o pomocy społecznej z przeznaczeniem na zaspokojenie niezbędnej potrzeby życiowej, a w szczególności: na pokrycie części lub całości kosztów zakupu żywności, leków i leczenia, opału, odzieży, niezbędnych przedmiotów użytku domowego, drobnych remontów i napraw w mieszkaniu, a także kosztów pogrzebu.
Specjalny zasiłek celowy jest świadczeniem przysługującym na podstawie art. 41 ustawy o pomocy społecznej i może być przyznany w szczególnie uzasadnionych przypadkach osobie lub rodzinie o dochodach przekraczających kryterium ustawowe – w wysokości nieprzekraczającej odpowiednio kryterium dochodowego osoby samotnie gospodarującej lub rodziny.
PRAWO DO ŚWIADCZEŃ OPIEKI ZDROWOTNEJ na podstawie decyzji wójta, burmistrza, prezydenta (wydanej na podstawie ustawy z dnia 27 sierpnia 2004 r. o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych) przysługuje osobom innym niż ubezpieczone posiadającym obywatelstwo polskie i miejsce zamieszkania na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, które spełniają kryterium dochodowe, określone w przepisach ustawy o pomocy społecznej.
Wydanie decyzji o ustaleniu prawa do świadczeń opieki zdrowotnej realizowanych ze środków publicznych następuje na wniosek:
– osoby zainteresowanej (świadczeniobiorcy),
– właściwego oddziału NFZ,
– w przypadku stanu nagłego – świadczeniodawcy udzielającego świadczenia opieki zdrowotnej, złożony niezwłocznie po udzieleniu świadczenia.
Wydanie decyzji poprzedzone jest przeprowadzeniem wywiadu środowiskowego. Wywiad przeprowadza się w miejscu zamieszkania, pobytu osoby zainteresowanej w celu ustalenia, czy dochód ww. mieści się w kryterium dochodowym oraz czy nie występują dysproporcje między udokumentowaną wysokością dochodu, a sytuacją majątkową tej osoby. Decyzja administracyjna w sprawie przyznania lub odmowy prawa do świadczeń opieki zdrowotnej wydawana jest w terminie miesiąca od daty złożenia wniosku wraz z wymaganą dokumentacją.
Narodowy Fundusz Zdrowotny realizuje świadczenia na rzecz osób nieubezpieczonych legitymujących się ww. decyzją.
Prawo do świadczeń opieki zdrowotnej na podstawie ww. decyzji przysługuje przez okres 90 dni, chyba że w tym okresie świadczeniobiorca zostanie objęty ubezpieczeniem zdrowotnym z innego tytułu. Jeżeli istnieje konieczność dalszego leczenia, dłuższego niż 90 dni, może zostać wydana kolejna decyzja w tej sprawie.
PRACA SOCJALNA
Praca socjalna udzielana jest osobom i rodzinom bez względu na posiadany dochód. Udzielana jest również rodzinom i osobom nie korzystającym ze świadczeń pomocy społecznej. Praca socjalna świadczona jest na rzecz poprawy funkcjonowania osób i rodzin w ich środowisku społecznym. Praca socjalna prowadzona jest z osobami i rodzinami w celu rozwinięcia lub wzmocnienia ich aktywności i samodzielności życiowej. Praca socjalna może być świadczona także na rzecz społeczności lokalnej w celu zapewnienia współpracy i koordynacji działań instytucji i organizacji istotnych dla zaspokajania potrzeb członków społeczności.
SPRAWIENIE POGRZEBU
Sprawienie pogrzebu przysługuje osobom samotnym, bezdomnym z terenu Gminy oraz osobom zmarłym na terenie Gminy, którym rodzina nie jest w stanie zorganizować pochówku lub brak jest rodziny. Sprawienie pogrzebu odbywa się w sposób ustalony przez Gminę, zgodnie z wyznaniem zmarłego.
ZAPEWNIENIE POSIŁKU
Pomoc w postaci jednego gorącego posiłku dziennie przysługuje osobom, które własnym staraniem nie mogą go sobie zapewnić. Pomoc ta przyznawana jest także dzieciom i młodzieży w placówkach oświatowych poprzez zakup posiłków.
Wskazana pomoc realizowana jest w ramach wieloletniego programu wspierania finansowego gmin w zakresie dożywiania „Pomoc państwa w zakresie dożywiania” na lata 2014-2020. W ramach ww. Programu realizowane są działania dotyczące, w szczególności, zapewnienia pomocy w zakresie dożywiania:
– dzieciom do czasu podjęcia nauki w szkole podstawowej,
– uczniom do czasu ukończenia szkoły ponadgimnazjalnej,
osobom i rodzinom znajdującym się w trudnej sytuacji materialnej, w szczególności osobom samotnym, w podeszłym wieku, osobom chorym i niepełnosprawnym
Pomoc w zakresie dożywiania przyznana jest osobom i rodzinom jeżeli:
– dochód netto na osobę w rodzinie nie przekracza 150 % kryterium dochodowego, tj. 792 zł na osobę w rodzinie,
– dochód netto osoby samotnie gospodarującej nie przekracza 150% kryterium dochodowego, tj. 1 051,50 zł.
USŁUGI OPIEKUŃCZE I SPECJALISTYCZNE USŁUGI OPIEKUŃCZE
Usługi opiekuńcze świadczone są osobom w miejscu zamieszkania i polegają na pomocy w zaspakajaniu codziennych potrzeb życiowych, opiece higienicznej i pielęgnacji oraz, w miarę możliwości, na zapewnieniu kontaktów z otoczeniem.
Usługi opiekuńcze i specjalistyczne usługi opiekuńcze przysługują osobom samotnym oraz w rodzinie, które z powodu wieku, choroby lub innych przyczyn wymagają pomocy innych osób, a rodzina nie może takiej pomocy zapewnić.
KIEROWANIE DO DOMU POMOCY SPOŁECZNEJ
Dom pomocy społecznej jest placówką świadczącą usługi bytowe, opiekuńcze, wspomagające, rehabilitacyjne i edukacyjne na poziomie obowiązującego standardu. Skierowanie do domu pomocy społecznej przysługuje osobie wymagającej całodobowej opieki z powodu wieku, choroby lub niepełnosprawności, której nie można zapewnić w formie usług opiekuńczych w miejscu zamieszkania przez rodzinę i Gminę.
Pobyt w domu pomocy społecznej jest odpłatny, do wysokości średniego kosztu utrzymania w danym roku. Mieszkaniec opłaca pobyt w domu w wysokości nie wyższej niż 70% swojego dochodu.
Obowiązani do wnoszenia opłaty za pobyt w domu pomocy społecznej są w kolejności:
– mieszkaniec domu, a w przypadku osób małoletnich przedstawiciel ustawowy,z dochodów dziecka,
– małżonek, zstępni przed wstępnymi,
– gmina, z której osoba została skierowana do domu pomocy społecznej,
– przy czym osoby i gmina określone w pkt 2 i 3 nie mają obowiązku wnoszenia opłat, jeżeli mieszkaniec domu ponosi pełną odpłatność.
W przypadku niewywiązywania się osób, z obowiązku opłaty za pobyt w domu pomocy społecznej, opłaty te zastępczo wnosi gmina, z której osoba została skierowana do domu pomocy społecznej. Gminie przysługuje prawo dochodzenia zwrotu poniesionych na ten cel wydatków.
